Bánh phu thê ở đất vua

Bánh mang tên phu thê nên ko đi lẻ một cái, mà đơn vị đếm là cặp. Ngoài lớp lá chuối đã luộc là lá chuối tươi, có sợi lạt cánh sen buộc chữ thập. Khác hẳn các mẫu bánh khác như bánh bác bỏ, bánh giò, bánh nếp, bánh khoai sọ..., gà xào sả ớt một dòng là thường ngày. Bánh cu li thê có vợ mang chồng, cái duyên đằm thắm, kể như một câu trong lễ cưới: "Chỉ mẫu chết mới chia lìa được hai người".

Bánh phu thê Đình Bảng - nơi phát tích của vương triều nhà Lý - được tiêu dùng trong các đám hỏi, cocktail rum đám sêu, đám cưới, các bữa cỗ trọng thể. Nó cũng từng được khiến đồ tiến vua, vào tận đế kinh Huế.

Nhà vua Lý Công Uẩn - Lý Thái Tổ chính là 1 người con của làng Cổ Pháp, nay là Đình Bảng, chỉ bí quyết Hà Nội về phía bắc nửa giờ xe chạy. có nhẽ vị vua đó không ngờ rằng sau Đó, quê hương mình còn nổi tiếng về 1 món ăn được đi vào nghi lễ, cocktail screwdriver chậm triển khai là bánh cu li thê (xu xê), tức bánh vợ chồng.

Bánh có tên phu thê nên không đi lẻ một mẫu, mà doanh nghiệp đếm là cặp. Ngoài lớp lá chuối đã luộc là lá chuối tươi, mang sợi lạt cánh sen buộc chữ thập. Khác hẳn các dòng bánh khác như bánh chưng, bánh giò, bánh nếp, bánh khoai sọ..., một chiếc là thường ngày. Bánh cu li thê có vợ với chồng, dòng duyên đằm thắm, nói như 1 câu trong lễ cưới: "Chỉ dòng chết mới chia lìa được 2 người".



Làng Đình Bảng nằm ngay cạnh trục đường số một trong khoảng Bắc Ninh về Hà Nội, thuộc đất Kinh Bắc xa xưa. Đất này cũng là chiếc nôi văn hoá, quê hương của quan họ trữ tình, sở hữu sông Cầu, sông con đường, mang Tích Giang, Tiêu Tương, mang chùa Tiêu Sơn, chùa Phật Tích, chùa Bách Môn... nổi tiếng. Đây cũng là quê hương của cô gái tựa vào cây lan bất chấp lệnh vua cấm, để rồi trở nên nguyên phi, hoàng hậu, hoàng thái hậu, chấp chính cả vương quyền...

Buổi sáng từ Hà Nội đi lên phía bắc, hay buổi chiều đi ngược hoàng hôn trong khoảng phía bắc về Hà Nội, du khách sẽ thấy dọc 2 bên trục đường có các người đàn bà ngồi bên loại bàn rẻ, bày 1 thứ hàng nho nhỏ, từng chồng, cặp lá xanh mướt, lạt đỏ tươi, bên trên với lúc còn phủ 1 miếng vải ướt để bánh khỏi khô, lá khỏi héo. ấy chính là bánh phu thê Đình Bảng, ngay sát bến sông Tiêu Tương, ngay cạnh Đồi Lim, ngay bìa làng Nội Duệ, ngay phủ từ Sơn... Xe qua, người bán hàng vẫy vẫy bàn tay như mời như gọi thân tình.

Bóc một dòng bánh phu thê, bỏ đi màu lá chuối tươi, thứ lá chuối bãi sông cũng tiêu dùng để gói bánh cốm, ta gặp vuông bánh màu vàng tươi, nhóng nhánh. Cứ tưởng như sau lúc nằm mệt mê trong lá kín, ngày nay gặp ánh sáng, nó tươi lên với màu da được đón khí trời tươi mởn. Cũng chỉ là bột nếp thật mịn, đỗ xanh thổi chín, giã nhuyễn, ngào các con phố, nhưng bánh cu li thê khác hẳn những chiếc bánh bột nếp khác. Nó không bao giờ là bánh mặn, mà ngọt thanh hay ngọt sắc tùy theo khách đặt, nhân thêm dừa hay chỉ đỗ ko, phổ biến hay ít hương dầu chuối cũng được theo đề nghị... chiếc bánh phu thê thường to hơn bánh cốm.

Bánh phu thê không lẫn sở hữu bất cứ thứ bánh nào bởi màu vàng của nó. Bánh gai màu đen, bánh gấc màu đỏ, bánh chưng màu xanh, bánh giò màu trắng..., còn bánh phu thê có màu vàng chanh tươi, màu của quả dành dành đã chín theo truyền thống. Theo truyền thuyết, từ thời nhà sư Vạn Hạnh, cha nuôi của vua Lý Thái Tổ, người Đình Bảng đã biết lấy màu dân dã làm ra màu bánh.

cho tới hiện tại, quả dành dành vẫn được thồ từng bao từng tạ từ khắp vùng về Đình Bảng, sản xuất cho hàng trăm nhà làm bánh. không nhà nào tiêu dùng phẩm màu hoá chất thay thế cho thứ quả lành mọc hoang bên hàng rào, cạnh bờ ao, vốn đã thân thuộc mang phổ quát làng quê Việt Nam.